Baza wiedzy

Antagonizm żywieniowy: Jakie suplementy wzajemnie się wykluczają? Lista błędów, które kosztują Cię pieniądze

Autor author-avatar

W trosce o zdrowie i kondycję konia, chętnie sięgamy po drogie pasze i specjalistyczne suplementy. Wierzymy, że im więcej witamin i minerałów dostarczymy, tym lepiej odbije się to na zdrowiu Naszego konia. A co, jeśli powiemy, że Twoje drogie suplementy prawdopodobnie wzajemnie się „kasują”, zanim zdążą się wchłonąć i zadziałać?

To niestety nie żarty, lecz antagonizm żywieniowy – zjawisko, w którym jeden składnik diety uniemożliwia lub znacząco ogranicza wchłanianie drugiego. Jego konsekwencje są podwójne: po pierwsze – straty finansowe, ponieważ kupione i podane suplementy przelatują przez organizm konia i lądują prosto w ściółce. Po drugie – Twój koń wciąż ma niedobory, mimo najlepszych starań (i wydanych pieniędzy).

Czas przestać zgadywać! Odkryj, które błędy w łączeniu popełniasz najczęściej i naucz się karmić mądrze.

Czym jest antagonizm? Konkurencja w jelitach konia

Żeby w pełni zrozumieć problem, musimy zajrzeć do jelita cienkiego – głównego miejsca wchłaniania składników odżywczych.

Antagonizm to nic innego jak walka o transport. Wiele pierwiastków śladowych (takich jak cynk, miedź, żelazo) używa tych samych transporterów (białek przenoszących) w ścianie jelita. Kiedy podamy koniowi dużą dawkę jednego minerału, wygrywa on swego rodzaju rywalizację, skutecznie blokując wchłanianie drugiego. Ten drugi, zamiast trafić do krwiobiegu, jest po prostu wydalany.

Dlaczego to jest problem?

  1. Brak efektu zdrowotnego: Nie likwidujesz istniejącego niedoboru (np. koń ma słabą sierść mimo podawania cynku dla koni).
  2. Ryzyko kolejnych niedoborów: Niekontrolowany nadmiar jednego minerału może doprowadzić do wtórnego niedoboru innego.
  3. Straty finansowe: Wydajesz pieniądze na suplementy dla koni, które nie przynoszą żadnych korzyści.
Antagonizm żywieniowy u koni

TOP 3 błędy w łączeniu składników (przykłady antagonistów)

Oto lista najczęściej popełnianych błędów w suplementacji, które mają realny wpływ na zdrowie Twojego konia:

Antagoniści: Wapń i Fosfor

Problem: Choć oba są niezbędne dla zdrowia kości, muszą być podawane we właściwej proporcji. Idealny stosunek to 1.5:1 do 2:1 (Ca:P). Zbyt duża ilość Fosforu (często naturalnie występującego w dużych ilościach w otrębach pszennych, czy zbożach) może znacznie ograniczać wchłanianie wapnia.

Konsekwencje: Długotrwałe zaburzenie tej proporcji prowadzi do demineralizacji kości i osłabienia tkanki kostnej.

Dlatego zawsze musimy kontrolować ilość wapnia i fosforu w paszy treściwej i objętościowej. W przypadku diety obfitej w zboża (źródło fosforu) często konieczna jest suplementacja wapniem, aby wyrównać ten bilans.

Wapń i fosfor w diecie koni

Nadmiar żelaza w stosunku do miedzi i cynku

Problem: Żelazo, miedź i cynk walczą o ten sam transporter. Żelazo jest często obecne w dużych ilościach w diecie konia – nie tylko w niektórych paszach treściwych, ale przede wszystkim w wodzie i paszach objętościowych.

Konsekwencje: Nadmiar żelaza w diecie może skutecznie zablokować suplementacje miedzi i cynku dla koni. Niedobór tych dwóch pierwiastków objawia się słabą jakością kopyt, problemami ze skórą i blaknięciem sierści (szczególnie u kasztanów i gniadych). Dlatego często mimo podawania drogich suplementów wciąż widzisz matową sierść i pękające kopyta u swojego konia.

Nie suplementuj żelaza na ślepo! Ze względu na jego dużą zawartość w wodzie i sianie, niedobory u koni są rzadkie. Skup się na suplementacji miedzi  i cynku dla koni (najlepiej w formie chelatów), unikając jednoczesnego podawania wysokich dawek żelaza, chyba że badanie krwi lub włosa wskaże na jego realny deficyt.

Antagonizm żywieniowy żelazo miedź cynk

Oleje (tłuszcze) i witamina E

  • Antagoniści: Tłuszcze (oleje) kontra Witamina E.
  • Problem: Witamina E jest przeciwutleniaczem, który chroni komórki przed uszkodzeniami. Podając koniowi duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych zawartych w olejach roślinnych, wzrasta zapotrzebowanie organizmu na Witaminę E, która chroni te tłuszcze przed utlenieniem.
  • Konsekwencje: Jeśli nie zwiększysz dawki witaminy E, może dojść do jej deficytu, co negatywnie wpływa na funkcjonowanie mięśni i układ nerwowy.

Karmiąc konia dużymi dawkami tłuszczu musimy pamiętać o zwróceniu uwagi na witaminę E, jeśli nie chcemy doprowadzić do większych problemów.

olej i witamina e dla koni

Jak karmić mądrze? 3 Praktyczne wskazówki

Skoro już wiesz, gdzie czyhają pułapki, pora na kilka prostych zasad, aby Twoja suplementacja była w 100% efektywna:

  1. Analiza siana i wody to podstawa – Zanim kupisz jakikolwiek suplement, skup się nad bazą diety. Analiza siana i wody często ujawnia nadmiary lub dramatyczne braki. To jedyny sposób na w pełni celowaną suplementację.
  2. Rozdziel czasowo antagonistów – Jeśli ustaliłeś już, że musisz uzupełnić w końskiej diecie antagonistyczne pierwiastki, rozdziel je w ciągu dnia. Podawaj je w odstępie minimum 4-6 godzin. Na przykład jeden z nich rano, a drugi wieczorem, aby uniknąć walki o transport w organizmie.
  3. Wybieraj formy chelatów – Chemicznie zmienione formy chelatowane minerałów są lepiej przyswajalne i mniej podatne na antagonizm oraz wpływ innych składników pokarmowych w jelicie. Choć nieco droższe, są zdecydowanie bardziej efektywne i przekładają się na realne efekty. Warto więc wybierać nie tylko suplementy dla koni stworzone na bazie chelatów (takie jak My Adds), ale również postawić na pasze dla koni zawierające minerały w tej formie (Np. Gastro Protect).

Podsumowanie

Karmienie koni to nie tylko wrzucanie paszy do żłobu, ale trochę zabawa w szalonego alchemika. Przestań jednak strzelać w ciemno! Po pierwsze, sprawdź, czy Twoja dawka jest zbilansowana, czy suple ze sobą współpracują zamiast walczyć. Zjawisko antagonizmu żywieniowego jest często ignorowane, co kosztuje nas nie tylko nasz czas i pieniądze, ale przede wszystkim zdrowie naszego konia.

Jeśli masz wątpliwości, czy dieta Twojego konia jest odpowiednio zbilansowana, a suplementy właściwie dobrane, skontaktuj się z naszym dietetykiem.